Λαογραφικό Μουσείο Στεμνίτσας, χάρτης, φωτογραφίες, ωράριο λειτουργίας

Λαογραφικό Μουσείο Στεμνίτσας

Ξενοδοχεία και δωμάτια στη Στεμνίτσα

Προσφορές για οικονομικές διακοπές στην Αρκαδία

Δείτε ακόμη:

Ανακαλύπτοντας τη γοητεία του Λεωνιδίου

Πως θα πάτε
Διαδρομή: Αθήνα - Στεμνίτσα Αρκαδίας

Διαδρομή: Τρίπολη - Στεμνίτσα Αρκαδίας

Επισκέψεις

Από 1/10 - 30/6
Καθημερινές 10:00 - 13:00
Σαβατοκύριακα 10:00 - 14:00
Κάθε Τρίτη κλειστό

Από 1/7 - 30/9
Δευτέρα & Κυριακή 10:00 - 13:00
Τετάρτη - Πέμπτη - Σάββατο
10:00 - 13:00 και 18:00 - 20:00
Παρασκευή 17:00 - 20:00
Κάθε Τρίτη κλειστό

Υπεύθυνη:
Κα Βικτωρία Φρέντζου Τηλ: 27950.81.252

Η Στεμνίτσα, γνωστή από την ιστορία της, αντί να ανταμειφθεί για την προσφορά της στον Αγώνα, μέρα με τη μέρα άρχισε να μεταβάλλεται σε μια έρημη πόλη. Λόγοι, όπως το ορεινό του εδάφους και οι συνθήκες της επικοινωνίας με τα μεγάλα κέντρα, επέφεραν μαρασμό και μεγάλο ρεύμα εκπατρισμού. Έτσι δημιουργήθηκε η ανάγκη για την αναζωπύρωση του τόπου γεγονός που οδήγησε στην ίδρυση του Λαογραφικού Μουσείου Στεμνίτσας.

Το Λαογραφικό Μουσείο Στεμνίτσας εγκαινιάσθηκε την 1η Σεπτεμβρίου του 1985. Οι εργασίες για την οργάνωσή του ξεκίνησαν δυο χρόνια νωρίτερα με στόχο την προβολή της στεμνιτσιώτικης κοινωνίας και των τεχνών, φέρνοντας παράλληλα σε επαφή τους στεμνιτσιώτες κατοίκους με έργα νεοελληνικής χειροτεχνίας.

Με το σκεπτικό αυτό διαμορφώθηκαν τρεις θεματικές ενότητες:

Η πλούσια, αριθμητικά και ποιοτικά, συλλογή των Ιδρυτών η οποία περιλαμβάνει αντικείμενα που προέρχονται από πολλές περιοχές της χώρας μας.
Το πλούσιο ιστορικό ανάπτυξης και εξέλιξης των τεχνών.
Η εσωτερική αρχιτεκτονική με τη διαρρύθμιση και διακόσμηση των νοικοκυριών.

Στο ισόγειο παρουσιάζονται σε αναπαράσταση τα εργαστήρια των τεχνιτών. Στο μεσοπάτωμα και τη σκάλα που οδηγεί σε αυτό, προβάλλεται η παραδοσιακή αρχιτεκτονική και ο εξοπλισμός του στεμνιτσιώτικου σπιτιού. Στον ενιαίο πρώτο όροφο εκτίθεται σε προθήκες η πολυποίκιλη αρχική συλλογή Σαββοπούλου, η οποία απαρτίζεται από μεταβυζαντινές εικόνες, όπλα, έργα κεραμικής, μεταλλοτεχνίας, ξυλογλυπτικής, κεντήματα, υφαντά και εξαρτήματα από παραδοσιακές φορεσιές.

Το κτίριο
Το Λαογραφικό Μουσείο της Στεμνίτσας στεγάζεται σε τριώροφο κτίριο του 18ου αιώνα που χτίστηκε, σύμφωνα με την παράδοση, για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες μιας πολυμελούς οικογένειας. Η παράδοση του αποδίδει ιστορική σημασία διότι σε αυτό γίνονταν συγκεντρώσεις των οπλαρχηγών του 1821 και ακόμη, σ' αυτό έγινε η σύγκληση της Α' Πελοποννησιακής Γερουσίας στις 29 Μαΐου 1821.

Το κτίριο έχει κάτοψη παραλληλόγραμμη και είναι τριώροφο.
Το ισόγειο ή κατώι, χρησίμευε ως στάβλος και εκεί αποθηκεύονταν τα ξύλα και το κρασί μέσα σε τεράστια "βαγένια".
Στο μεσοπάτωμα ή μεσιανό, βρίσκονταν ο «γιούκος» και τα είδη διατροφής.
Τέλος, ο επάνω όροφος ή ανώι, ήταν ο κύριος χώρος κατοικίας.

Το οίκημα αρχικά ανήκε στην οικογένεια Τσεπρέ. Στη συνέχεια, περιήλθε στην οικογένεια Αλεξανδροπούλου και τελευταία στο Γεώργιο Χατζή, του οποίου οι έξι γιοι το δώρισαν στο σύνδεσμο Τρικολώνων, ο οποίος με τη σειρά του μεταβίβασε δωρεάν την οικία με πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή με σκοπό την ίδρυση του Λαογραφικού Μουσείου Στεμνίτσας.

Η οικία με την πάροδο του χρόνου κατέρρεε, αλλά χάρη στην πρόθυμη αρωγή των δωρητών του, αδελφών Χατζή, τη συνδρομή του αειμνήστου Ευάγγελου Καλλανιώτη και του ευγενή πατριώτη Αθανασίου Ιωάννου Μαρτίνου, έγινε η αναπαλαίωση του κτιρίου από την αρχιτέκτονα κ. Σούλα Μουτσοπούλου.
Παράλληλα έγινε η διαμόρφωση του εξωτερικού χώρου, ενώ η εσωτερική διαμόρφωση έγινε από την αρχιτέκτονα κ. Ελένη Οικονομίδου.

Η Στεμνίτσα
Η Στεμνίτσα, μια όμορφη κωμόπολη της Αρκαδίας, είναι χτισμένη πάνω στις πλαγιές του Μαινάλου. Η ιστορία της Στεμνίτσας χάνεται στο πρώτα μεταβυζαντινά χρόνια, και μόνο τον 16ο αιώνα βρίσκουμε τις πρώτες γραπτές αναφορές γι' αυτήν. Από τον 18ο αιώνα με την αύξηση του πληθυσμού της, η Στεμνίτσα, αναπτύσσεται σε σπουδαίο κεφαλοχώρι, σε Χώρα όπως λεγόταν και παράλληλα σημειώνει ξεχωριστή πνευματική, καλλιτεχνική και οικονομική ανάπτυξη.
Στα χρόνια του Αγώνα η Στεμνίτσα πρόσφερε πολλά, μαζί με τις γειτονικές της πόλεις της Γορτυνίας. Χαρακτηριστική είναι η προσφώνηση προς τους Στεμνιτσιώτες του Γορτύνιου Πρωθυπουργού Θ. Δηληγιάννη: "Ελλήνων εξυπνότεροι οι Πελοποννήσιοι, Πελοποννήσιων οι Αρκάδες, Αρκάδων οι Γορτύνιοι και Γορτυνίων οι Στεμνιτσιώτες".

Η ακμή της Στεμνίτσας συνεχίστηκε ολόκληρο τον 19ο αιώνα, ενώ από τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, όταν η μετανάστευση προς το εξωτερικό, αλλά και προς τα αστικά κέντρα του εσωτερικού, γενικεύτηκε, άρχισε και για τη Στεμνίτσα ο μαρασμός. Η παλαιά Χώρα Στεμνίτσα με τους 3.000 κατοίκους, σήμερα είναι χωριό με ολιγάριθμο πληθυσμό που ωστόσο κρατά ζωντανή την πλούσια ιστορία του.

Οι Τέχνες
Οι Στεμνιτσιώτες, φημισμένοι τεχνίτες, ιδιαίτερα από τον 17ο αιώνα έως τις αρχές του 2ου αιώνα, διακρίθηκαν ιδιαίτερα στην επεξεργασία των μετάλλων από τα οποία χρησιμοποίησαν κάθε είδος, από τα πιο απλά μέχρι και τα πιο πολύτιμα.

Αποτέλεσμα ήταν η Στεμνίτσα να γνωρίσει μεγάλη δόξα, χάρη στους χαλκωματάδες, τους μπρουντζάδες και κυρίως τους χρυσικούς της.

Χαλκωματάδες, καλαντζήδες ή καζαντζήδες, είναι οι τεχνίτες του χαλκού. Αυτοί έφτιαχναν σφυριχτές κατασκευές, με καρφωτές ή κολλητές συνδέσεις, έχοντας βασικά εργαλεία τους το σφυρί και το αμόνι.

Μπρουντζάδες είναι οι τεχνίτες που δούλευαν τον μπρούντζο, τον ορείχαλκο. Τα μπρούντζινα αντικείμενα (όπως οι καμπάνες, τα μανουάλια, τα καντάρια και μια ομάδα από εκλεκτά σε ήχο κουδούνια) κατασκευάζονται με τη χυτή τεχνική.

Από τα είδη αυτά των κατασκευών τους, και από την εξειδίκευσή τους στο καθένα, οι μπρουντζάδες είναι γνωστοί και ως καμπανάδες, κανταρτζήδες και κουδουνάδες.

Χρυσικοί ονομάζονται οι τεχνίτες που έφτιαχναν τα πιο μικρά και πολύτιμα αντικείμενα, από ασήμι και χρυσάφι. Η τάξη των χρυσικών της Στεμνίτσας ήταν η πολυαριθμότερη, και η φήμη της απλωνόταν σε ολόκληρη τη Βαλκανική.

Εκτός από τους τεχνίτες των μετάλλων, στη Στεμνίτσα γνώρισαν ακμή και άλλου είδους παραδοσιακοί τεχνίτες. Κυρίως ήταν τεχνίτες σχετικοί με την κατασκευή των εξαρτημάτων ενδυμασίας, όπως οι πασάδες για τα χοντρά μάλλινα ρούχα, οι τερζήδες που έραβαν και κεντούσαν φορεσιές, ακόμη και οι τσαρουχάδες και οι μπαλωματήδες, ή όσοι άλλοι έφτιαχναν αντικείμενα απαραίτητα για τις διάφορες ασχολίες των κατοίκων, όπως οι σαμαράδες ή σαμαρτζήδες, οι πεταλωτήδες, οι βαρελάδες, οι βαγενάδες και οι πριονάδες.

Οι περισσότεροι τεχνίτες της Στεμνίτσας εξασκούσαν την τέχνη τους σε μόνιμα εργαστήρια, παράλληλα όμως ήταν και οι πλανόδιοι. Ταξίδευαν το μεγαλύτερο διάστημα του χρόνου και έφταναν πολύ πιο πέρα από τα όρια της Αρκαδία ή της Πελοποννήσου. Έφταναν μάλιστα και στα νησιά του Ιονίου και έως την ξακουστή Πόλη και από την Αίγυπτο και την Κύπρο έως το Δούναβη.

Τα ταξίδια τους αυτά γίνονταν από οργανωμένες ομάδες τεχνιτών, τις κουμπανίες ήτα μπουλούκια όπως ονομάζονταν. Οι μετακινήσεις αυτές διακρίνονταν σε μακρινά ταξίδια πολλών μηνών και σε κοντινά που διαρκούσαν λίγους μήνες. Υπήρχαν όμως και τεχνίτες που έκαναν πολύ κοντινά και ολιγοήμερα ταξίδια, απλώς για να καλύψουν προσωρινές ανάγκες.
Εκθέματα του Λαογραφικού Μουσείου Στεμνίτσας

Διαμονή
Για τη διαμονή σας στην Αρκαδία, μπορείτε να κλείσετε δωμάτιο σε κάποιο από τα ξενοδοχεία ή ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Στη Στεμνίτσα αλλά και σε πολλές περιοχές της Αρκαδίας, υπάρχουν ξενοδοχεία, ξενώνες, ενοικιαζόμενα δωμάτια, επιπλωμένα διαμερίσματα και studios, διαφόρων κατηγοριών και τύπων, που μπορούν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των επισκεπτών, για μια ευχάριστη και απολαυστική παραμονή.
Θα βρείτε υπέροχα ξενοδοχεία, ξενώνες και προσεγμένα ενοικιαζόμενα δωμάτια, όλων των κατηγοριών και με ποικιλία τιμών.

Πρόσβαση
Η πρόσβαση στις διάφορες περιοχές της Αρκαδίας, καθώς και επιλεγμένα καταλύματα, είναι γρήγορη και άνετη, όποιο σημείου του νομού και αν είναι η αφετηρία σας.
Ο καλύτερος τρόπος να εξερευνήσετε την Αρκαδία με τις σπάνιες ομορφιές της και τα πολύ αξιόλογα ιστορικά και μουσειακά μνημεία, είναι να διαθέτετε δικό σας μεταφορικό μέσο, και αξίζει τον κόπο να επισκεφθείτε μέρη που δεν φθάνουν οι τοπικές συγκοινωνίες και οι οργανωμένες εκδρομές.

Για την διευκόλυνσή σας μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον χάρτη εύρεσης διαδρομών στο επόμενο πεδίο της σελίδας (Διαδρομές) με πληροφορίες για την χιλιομετρική απόσταση, το χρόνο που θα χρειαστείτε και τη διαδρομή που θα ακολουθήσετε, επιλέγοντας τα σημεία που σας ενδιαφέρουν.