Google MapΙστορικά Στοιχεία
Με ποταμούς αίματος ποτίστηκε το χώμα της Φθιώτιδας ανά τους αιώνες. Στα στενά των Θερμοπυλών, το 480 π.Χ., ο βασιλιάς της Σπάρτης, Λεωνίδας, με 300 Σπαρτιάτες και 700 Θεσπιείς, έπεσαν ηρωϊκά, αφού προέβαλαν σθεναρή αντίσταση, προσπαθώντας να φράξουν το δρόμο στους Πέρσες εισβολείς.
Στα βυζαντινά χρόνια, το 995 μ.Χ., στη θέση Παλαιόμυλος της κοιλάδας του Σπερχειού έγινε η αποφασιστικής σημασίας μάχη του Νικηφόρου Ουρανού (στρατηγού του Βασιλείου Β' του Βουλγαροκτόνου) εναντίον των Βουλγάρων επιδρομέων, των οποίων ηγείτο ο βασιλιάς Σαμουήλ,
Οι Βυζαντινοί κατατρόπωσαν τις βουλγαρικές ορδές και ο ίδιος ο Σαμουήλ κατόρθωσε να διαφύγει τραυματισμένος,Στην Αλαμάνα, στις 23 Απρίλη του 1821, ο Αθανάσιος Διάκος βρίσκει φρικτό θάνατο. 'Ηταν το τίμημα που πλήρωσε για την "αποκοτιά του" να αντισταθεί, με μια χούψτα παλικάρια, στους Τουρκαλβανούς του Ομέρ Βρυώνη. Και λίγους μήνες αργότερα, στις 26 Αυγούστου 1821, στα Βασιλικά, έξω από το χωριό Ρεγκίνι της Λοκρίδας, οι 'Ελληνες οπλαρχηγοί κατατρόπωσαν τους Τούρκους του Μπαίράμ Πασά, σε μια από τις σημαντικότερες μάχες της Επανάστασης του 1821.
Στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, η ιστορία καταγράφει την ανατίναξη της μεγάλης στρατηγικής σημασίας σιδηροδρομικής γέφυρας του Γοργοποτάμου. Στις 25 Νοεμβρίου του 1942, 150 αντάρτες του ΕΜΣ, υπό τον καπετάνιο Άρη Βελουχιώτη και άλλοι 60 του ΕΔΕΣ, υπό τον στρατηγό Ναπολέοντα Ζέρβα, εξουδετέρωσαν τη φρουρά της γέφυρας,ελευθερώνοντας το πεδίο για τους Άγγλους, που τοποθέτησαν τα εκρηκτικά και την τίναξαν στον αέρα. Το επιτυχημένο σαμποτάζ ανέκοψε τον ανεφοδιασμό των δυνάμεων του Ρόμελ στη Βόρειο Αφρική, γεγονός που έδωσε στους συμμάχους την ευκαιρία να περάσουν στην αντεπίθεση.
Η προικισμένη φθιωτική γη, προνομιούχος τόπος στο κέντρο του ελλαδικού χώρου, με πολλά χιλιόμετρα δαντελωτών ακτών, εύφορες κοιλάδες και ζωογόνα ποτάμια, προσήλκυσε, όπως ήταν φυσικό, το ενδιαφέρον του ανθρώπου, από τα πρωιμότερα στάδια της προϊστορίας. Οικιστικά λείψανα νεολιθική ς εποχής σώζονται σε πολυάριθμους λοφίσκους, τις ονομαζόμενες τούμπες ή μαγούλες, που έχουν εντοπιστεί σε διάφορα σημεία του νομού, από το βόρειο άκρο στην επαρχία Δομοκού μέχρι την κοιλάδα του Βοιωτικού Κηφισού στο νότο.
Στις πρώτες φάσεις της εποχής του χαλκού οι κάτοικοι των παράκτιων εγκαταστάσεων, όπως του πρωτοελλαδικού οικισμού που ανασκάφτηκε πρόσφατα στη θέση «Ράχη» Προσκυνά,αναπτύσσουν σχέσεις με τις Κυκλάδες, απ' όπου εισάγουν αντικείμενα και υλικά και υιοθετούν στοιχεία της ανθούσας τέχνης και τεχνικής τους.
Στους χρόνους της μυκηναϊκής κυριαρχίας η «Ερήβωλος Φθίη» και η «Εώα Λοκρίς» αποτελούν τμήματα της περιφέρειας του μυκηναίκού κόσμου. Στο λόφο Πύργο Λιβανάτων αναγνωρίστηκε η θέση του ομηρικού Κύνου, όπου, σύμφωνα με την παράδοση, εγκαταστάθηκαν μετά τον κατακλυσμό και έζησαν το υπόλοιπο της ζωής τους, οι δύο μυθικοί γενάρχες, ο Δευκαλίων και η Πύρρα.
Ταφικοί κύκλοι των πρώιμων μυκηναίκών χρόνων στη θέση «Φανός» Γλύφας, η οποία ταυτίζεται με την ομηρική Αντρώνα, μαρτυρούν την ιστορική συνέχεια του έθνους. Οι μνημειώδεις λαξευτοί, θαλαμωτοί τάφοι της Ελάτειας και της ευρύτερης περιοχής, με τις πολλαπλές ταφές και τα πλούσια κτερίσματα, δίνουν το στίγμα των ύστερων φάσεων του μυκηναϊκού πολιτισμού και της πρώιμης εποχής του σιδήρου. Στους ιστορικούς χρόνους αναπτύσσονται σημαντικοί οικισμοί και ιδρύονται ιερά, αφιερωμένα στη λατρεία των ολύμπιων θεών και ηρώων: στο Καλαπόδι Λοκρίδας, ο ναός του Απόλλωνος και της Αρτέμιδος Ελαφηβόλου, του οποίου η ιστορία αρχίζει από τη μυκηναίκή εποχή, γνώρισε αλλεπάλληλες καταστροφές και ανοικοδομήσεις μέχρι τα χρόνια του Θεοδόσιου.
Στην Ανθήλη, έδρα της πρώτης Αμφικτιονίας, λατρευόταν η Δήμητρα Πυλαία. Στην Πυρά της Οίτης, τόπος του μαρτυρίου του Ηρακλή, ιδρύθηκε πανελλήνιας εμβέλειας ιερό προς τιμήν του και στις Αλές Λοκρίδας (σημερινό Θεολόγο) αποκαλύφθηκε ο ναός της Αθηνάς Σωτήρος.
Από τον 50 π.Χ, αιώνα, ολόκληρη η περιοχή της σημερινής Φθιώτιδας, ως φυσικό πέρασμα κάθε στρατιάς προς το νότο, μετατρέπεται συχνά σε πεδίο μάχης, Η αρχή αυτής της ιστορικής πορείας σηματοδοτείται από τη μάχη των Θερμοπυλών, αιώνιο σύμβολο ηρωίσμού και αυτοθυσίας των Ελλήνων που έπεσαν στο λόφο Κολωνού, μαχόμενοι ενάντια στις ορδές των Περσών. Για αμυντικούς λόγους, οι οικισμοί της Φθιώτιδας περιβάλλονται με τείχη (Λαμία, Αχινός, Στυλίδα, Τιθορέα, Δρυμαία, Πρόερνα), ενώ σε θέσεις κλειδιά κτίζονται φρούρια -βίγλες, για τον έλεγχο των χερσαίων και θαλάσσιων περασμάτων.
Η ανασκαφική έρευνα των τελευταίων ετών έχει δώσει μια αρκετά σαφή εικόνα της οικιστικής οργάνωσης πολλών πόλεων: αρχιτεκτονικά κατάλοιπα της Αγοράς και του Γυμνασίου της αρχαίας Λαμίας, δημόσια κτίρια στον Αχινό, κλίμακες και δρόμοι στην Παραλία Πελασγίας, ψηφιδωτά δάπεδα στην Υπάτη και οργανωμένες νεκροπόλεις σε διάφορα σημεία του νομού, αποτελούν μαρτυρίες για την ακμή αξιόλογων οικιστικών κέντρων από τους κλασικούς χρόνους μέχρι την ύστερη αρχαιότητα. Τα σημαντικότερα από τα ευρήματα των ανασκαφών στο νομό Φθιώτιδας εκτίθενται, με τρόπο εποπτικό και διδακτικό, στα δύο νεοσύστατα αρχαιολογικά μουσεία της Λαμίας και της Αταλάντης.
