Η Παλιά Πόλη της Ξάνθης

asuΚάπου στα τέλη του 18ου αιώνα, η καλλιέργεια και εμπορία του καπνού σηματοδοτεί την ανάπτυξη του τόπου. Συνέπεια ευεργετική, η ανοικοδόμηση του οικισμού που σήμερα ονομάζουμε "Παλιά Πόλη". Ενα μικρό δρασκέλισμα από τη σύγχρονη πόλη και μπαίνεις στα λιθόχτιστα σοκάκια μιας ονειρεμένης πολιτείας.

Μια στιγμή μονάχα και ο χρόνος αλλάζει πορεία. Μεταναστεύει στο παρελθόν, στην αισθητική μιας πρότερης εποχής, όταν οι κατοικίες έγραφαν την ιστορία τους με έναν προσωπικό τόνο. Οδοιπορώντας στην Παλιά Πόλη συναντάς τη Δημοτική Πινακοθήκη, το Λαογραφικό Μουσείο, τη Μητρόπολη και την πλατεία της, άλλα αξιόλογα κτίσματα και φυσικά... ανθρώπους που δεν είναι απόμακροι, μα έχουν τον ήλιο στα στη ματιά και τη φιλικότητα στην ψυχή... Μια "καλημέρα" δηλαδή πιο ζεστή κι από την οικειότητα...

Η Παλιά Πόλη είναι οικισμός διατηρητέος, καλά συντηρημένος και παράδειγμα ζηλευτό πολεοδομίας. Εχει ανθρώπινο πρόσωπο, τα σπίτια δείχνουν να συνομιλούν μεταξύ τους, οι φωνές γεμίζουν τους δρόμους και τις αυλές. Μικροί κήποι όπου το αγιόκλημα λιγώνει τον περαστικό και το γιασεμί περηφανεύεται για τα άνθη του, αυλόπορτες που συναγωνίζονται για την όψη των καγκέλων, θύρες που σμιλεύτηκαν από δεξιοτέχνες ξυλουργούς - μια πανδαισία δημιουργιών...

Τα χρώματα των σπιτιών, συγγενείς πρώτοι του φυσικού τοπίου, οι αποστάσεις ανύπαρκτες, η επικοινωνία άμεση. Κι είναι αληθινά υπέροχο να βλέπεις ακόμη παιδιά να παίζουν στα σοκάκια και γυναίκες να κάθονται στις γωνιές των δρόμων κουβεντιάζοντας την καθημερινότητα. Αν θέλετε να νιώσετε ξενοιασιά, να αφεθείτε σε μια γαλήνια περιπλάνηση, μασουλώντας σιροπιαστά ή τρώγοντας παγωτό, αλλά με τα μάτια έμπλεα αρχιτεκτονικών καλλονών, κινήστε από την πλατεία Αντίκα για ένα οδοιπορικό στο παρελθόν.


Αρχιτεκτονική της Παλιάς Πόλης της Ξάνθης
Ηπειρώτες και Δυτικομακεδόνες μάστοροι, κάνοντας το μεράκι σημαία τους, έχτισαν τον οικισμό της Παλιάς Πόλης στα πρότυπα των αστικών κέντρων της οθωμανικής αυτοκρατορίας..

Η εκλεκτικιστική αρχιτεκτονική, η μπελ επόκ, οι επιδράσεις από την ιταλική αναγέννηση, τον γερμανικό ρομαντισμό και τον ελληνικό νεοκλασικισμό διαχέονται από τη μια άκρη ως την άλλη. Οι διαφορετικοί ρυθμοί βέβαια των σπιτιών είναι συνέπεια των ταξιδιών που έκαναν οι ιδιοκτήτες τους στις πόλεις της Ευρώπης, από όπου μετέφεραν και τα στοιχεία που τους άρεσαν.

Η ανατολή, φυσικά, έχει λόγο στην αρχιτεκτονική της Παλιάς Πόλης: τα σαχνισιά, που αποτελούν προέκταση του ορόφου και στηρίζονται σε ξύλινα στηρίγματα. Αξίζει να επισκεφθεί κανείς τα αρχοντικά Λεονταρίδη, Μεταξά, Καραμπέτση, Καλούδη, Κουγιουμτζόγλου (Λαογραφικό Μουσείο), Ορφανίδη (Δημαρχείο), το σπίτι του Χατζιδάκη (Φρουραρχείο) που ανέλαβε να αξιοποιήσει η Νομαρχία, τις καπναποθήκες. Είναι μια οδοιπορία στην αρχιτεκτονική Εδέμ!


Πηγή: Νομαρχία Ξάνθης