Δήμος Πιερίων

Ο τόπος των Μουσών και των Μύθων
Ο Δήμος Πιερίων απλώνεται στο κέντρο του ορεινού όγκου των Πιερίων στη λεγόμενη κατά την παράδοση "κοιλάδα του Παλατιού". Ανήκει, διοικητικά στο νομό Πιερίας και στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Συνορεύει ανατολικά με το Δήμο Ελαφίνας Ν. Πιερίας, νότια με το Δήμο Πέτρας Ν.Πιερίας, δυτικά με το Δήμο Βελβενδού Ν.Κοζάνης και βόρεια με το Δήμο Μακεδονίδος Ν. Ημαθίας. 'Εχει έκταση 112.900 στρεμ. και πληθυσμό 3.000 περίπου κατοίκους. Είναι ο ορεινότερος Δήμος της Πιερίας, αφού το 87 % της έκτασης του είναι πάνω από το υψομετρικο όριο των ορεινών περιοχων (400 μ.).

Ο Δήμος πήρε το χαρακτηριστικό όνομα, επειδή είναι ο μόνος στην Πιερία που τα διοικητικά του όρια είναι εξ ολοκλήρου στα Πιέρια Όρη. Οι τρεις οικισμοί που συγκροτούν το Δήμο είναι η Ρητίνη ( έδρα του Δήμου), το Ελατοχώρι και η Βρία. Με τις σημερινές οδικές συνδέσεις απέχει 25 χλμ. από την έδρα του νομού Πιερίας την Κατερίνη, 95 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη, 45 χλμ. από τη Βέροια, 110 χλμ. από τη Λάρισα και 465 χλμ. από την Αθήνα.

Τα Πιέρια με ψηλότερη κορυφή το "Φλάμπουρο" (2194μ.) βρίσκονται στη βόρεια πλευρά του Ολύμπου, είναι κατάφυτα με πλούσια και ποικίλη βλάστηση, τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και οικολογικού ενδιαφέροντος. Σ' αυτή τη μοναδική φυσική ομορφιά τοποθέτησαν οι πρόγονοί μας τις Πιερίδες Μούσες, οι οποίες ήταν γνωστές στην αρχαία ελληνική μυθολογία ως θεότητες κάθε πνευματικής δημιουργίας και καλλιτεχνικής δεξιότητας.

'Ηταν προστάτιδες της ποίησης, του άσματος, της μουσικής και του χορού. Επίσης, η δεσπόζουσα θέση των Πιερίων, στο κέντρο του ιστορικού -πολιτιστικού τριγώνου Δίον -Αιγές (Βεργίνα) -Ελίμεια (Αιανή) τα καθιστούν περιοχή που έχει συνεχή και σημαντική παρουσία στα ιστορικά δρώμενα.

Η περιοχή των Πιερίων αποτελεί τμήμα του Μακεδονικού Βασιλείου του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Στην περιοχή του Δήμου τοποθετείται η αρχαιότατη πρωτομακεδονική πόλη "Γαλάνδραι". Την πόλη μνημονεύει ο Λυκόφρων, ο Στεφ. Βυζάντιος και ο Πολύβιος. Στα διοικητικά όρια του Δήμου Πιερίων έχουν αναγνωριστεί μέχρι σήμερα δύο αρχαιολογικοί χώροι.

Σε υψόμετρο 1000 περίπου μέτρων, στη θέση" Σεντούκια" υπάρχει αρχαίο λατομείο μαρμάρου, για το οποίο όμως δεν έχει γίνει συστηματική αρχαιολογική και επιστημονική έρευνα. Στο λατομικό χώρο, ο επισκέπτης μπορεί να δει διάσπαρτες ημιτελείς κολώνες και μεγάλα ημικατεργασμένα κομμάτια μαρμάρου (σεντούκια όπως τα ονομάζουν οι κάτοικοι), καθώς και τις τομές, απ' όπου έχουν αποκοπεί τα μάρμαρα. Είναι ανεξερεύνητη η μέθοδος της κοπής, ο τρόπος της μεταφοράς και η τελική χρήση αυτών των μαρμάρων.

Δυτικά της Ρητίνης στην αγροτική περιοχή "Λεπτοκαριά -Παλιόκαστρος" έχουν βρεθεί αγαλματίδια με τους άθλους του Ηρακλή, Κούροι και νομίσματα ( εκτίθενται στο Μουσείο του Δίου) σε χώρο αρχαίου ναού (τούμπα). Ο λοφίσκος που ονομάζεται "Παλιόκαστρος" είναι απόκρημνος και από την μια πλευρά μόνο προσβάσιμος. Είναι μια τοποθεσία με αρχαιολογικό ενδιαφέρον, αφού όπως και η ονομασία το δείχνει χρησίμευε για καταφύγιο σε περίοδο επιδρομών. Εξ άλλου έχουν βρεθεί μεγάλα πιθάρια, χωρίς παραστάσεις στο εξωτερικό τους, που περιείχαν υπολείματα τροφών. 'Ενα μεγάλο τμήμα της περιοχής αυτής έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογικός χώρος.

Στο Δ.Δ. Ελατοχωρίου υπάρχει επίσης τοποθεσία με την ονομασία "Παλιόκαστρος", ενώ στην ευρύτερη περιοχή του αγροκτήματος του Δήμου έχουν εντοπιστεί από τους κατοίκους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος ευρήματα από διάφορες ιστορικές περιόδους.

Στη μεταβυζαντινή περίοδο τοποθετείται η Μονή Αγίου Γεωργίου της Ρητίνης από χρονολογημένη τοιχογραφία (1494) η οποία είναι από τις παλαιότερες στην Πιερία. Υπάρχουν επίσης και μεταγενέστερες του 1619. Η Μονή ανήκε στην δικαιοδοσία της Επισκοπής Πέτρας και σύμφωνα με μαρτυρίες και λαϊκές ιστορίες που μεταφέρθηκαν από γενιά σε γενιά, από τους κατοίκους των γύρω οικισμών, φαίνεται πως γνώρισε μεγάλη ακμή. Ηταν το θρησκευτικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής, που συγκέντρωνε στις μεγάλες χριστιανικές γιορτές προσκυνητές από όλα τα γύρω χωριά. Υπήρξε επίσης κρησφύγετο αρματολών και κλεφτών καθώς και κέντρο του Μακεδονικού Αγώνα.


ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ

Οι τρεις οικισμοί του Δήμου είναι σχετικά σύγχρονοι και δεν παρουσιάζουν αξιόλογα μορφολογικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία. Προήλθαν από συγχωνεύσεις μικρότερων οικισμών κατά τους τέσσερις τελευταίους αιώνες από ντόπιους κατοίκους και μετακινηθέντες, κυρίως κτηνοτρόφους, από τη Θεσσαλία, την Δυτική Μακεδονία και την 'Ηπειρο. Βασικοί παράμετροι που επέδρασαν στη διαμόρφωση του δομημένου περιβάλλοντος των οικισμών είναι ο αγροκτηνοτροφικός και δασικός χαρακτήρας της οικονομίας τους, το ανάγλυφο του εδάφους και τα πληθυσμιακά τους μεγέθη.

Το Eλατoxώρι βρίσκεται σε υψόμετρο 800 μ. και έχει μεταφερθεί από άλλη θέση, το παλιό Ελατοχώρι (παλιά ονομασία Σκουτέρνα) που είναι δίπλα στο νέο οικισμό. Ο νέος και πολύ περισσότερο ο παλιός οικισμός έχει εξελιχθεί σε ένα από τα καλύτερα ορεινά θέρετρα της Πιερίας. Συγκεντρώνει μόνιμους παραθεριστές και ημερήσιους επισκέπτες όλο το χρόνο. Η λειτουργία του Χιονοδρομικού Κέντρου Ελατοχωρίου δίνει στον ορεινό οικισμό ζωντάνια και προοπτική. 'Ηδη έχουν γίνει και γίνονται επιχειρήσεις υποδοχής και εξυπηρέτησης επισκεπτών τόσο στο χώρο του χιονοδρομικού κέντρου όσο και στους οικισμούς του παλιού και νέου Ελατοχωρίου.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η Λαογραφική Συλλογή με αντικείμενα από την καθημερινή ζωή, τις δραστηριότητες και τις συνήθειες των κατοίκων του χωριού. Η συλλογή ανήκει στον Λαογραφικό Ώμιλο Ελατοχωρίου και βρίσκεται σε αίθουσα του Δημοτικού καταστήματος (πρώην κοινοτικό κατάστημα) Ελατοχωρίου. Η Βρία είναι το πρώτο χωριό του Δήμου ακολουθώντας τον οδικό άξονα που συνδέει την Κατερίνη με το Δήμο. Είναι ο μικρότερος οικισμός και έχει μεταφερθεί από άλλη θέση, την παλιά Βρυάζα ή Μπριάζα που βρίσκεται σε απόσταση 5 χλμ. σε ένα πλάτωμα στους πρόποδες των Πιερίων.

Εκεί υπάρχουν ακόμη υπολείμματα από απλές ισόγειες πέτρινες κατοικίες, όμοιες με αντίστοιχες άλλων ορεινών οικισμών των Πιερίων. Υπολείμματα εγκαταλειμμένου οικισμού υπάρχουν επίσης στα Πιέρια, στη θέση "Παλιόχωρα" (υψόμ. 900 μ.), πιθανόν των κατοίκων της Ρητίνης. Η έδρα του Δήμου Πιερίων, η Ρητίνη, είναι μεγαλύτερος σε έκταση και πληθυσμό οικισμός. Φιλοξενεί το σύνολο των δημόσιων και δημοτικών υπηρεσιών καθώς και τις περισσότερες ιδιωτικές επιχειρήσεις που είναι στο Δήμο.

Είναι ένας εξώστης στους πρόποδες των Πιερίων με καταπληκτική θέα προς την πεδιάδα της Κατερίνης, το Θερμαϊκό κόλπο και το Αιγαίο. Είναι ο παλιότερος οικισμός και δεν έχει μετεγκατασταθεί όπως οι άλλοι δύο οικισμοί του Δήμου. Σύμφωνα με μαρτυρίες ο οικισμός υπάρχει στην περιοχή τουλάχιστον από το 1600 μ. Χ., χρόνο κτίσης της εκκλησίας της Κοίμησης Θεοτόκου που βρισκόταν στην θέση της σημερινής ομώνυμης εκκλησίας. Σε διάφορες περιοχές του οικισμού και κυρίως στην ανατολική παλιά συνοικία υπάρχουν ακόμη δείγματα παλιών πέτρινων διώροφων σπιτιών. Κοντά στο κέντρο του χωριού δίπλα στο Δημαρχείο και την εκκλησία της Παναγίας υπάρχει αξιόλογο κτίσμα του 1871- σύμφωνα με εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα -το παλιό Δημοτικό Σχολείο Ρητίνης, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί ως "Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο" με απόφαση του Υπ. Πολιτισμού διότι αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα για την περιοχή των Πιερίων.

Βρίσκεται σε περίοπτη θέση του χωριού και αποτελεί σημείο αναφοράς στη μνήμη όλων των κατοίκων της Ρητίνης, αφού από τις αρχές του 1900 μέχρι το 1980 εκεί έμαθαν τα πρώτα τους γράμματα. Είναι, επίσης, χώρος όπου διαδραματίστηκαν τα σημαντικότερα τοπικά και ιστορικά γεγονότα της ευρύτερης περιοχής. Το κτίριο με χρηματοδότηση του Ιδρύματος "ΣΤΑΥΡΟΣ Σ. ΝΙΑΡΧΟΣ " διαμορφώνεται σε Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Πιερίων για να στεγάσει την ιστορία, τον πολιτισμό, την σημερινή πολιτιστική δραστηριότητα και τις δημιουργικές πρωτοβουλίες της νεολαίας του Δήμου.


ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

Στην περιοχή του Δήμου Πιερίων διατηρούνται από τους κατοίκους στην καθημερινή τους ζωή έθιμα και παραδόσεις, που οι ρίζες τους χάνονται στα αρχαιοελληνικά θρησκευτικά -παγανιστικά δρώμενα. Πολλά από αυτά αναβιώνουν σε εκδηλώσεις που οργανώνουν με επιτυχία οι πολιτιστικοί σύλλογοι των οικισμών, συγκεντρώνοντας πολλούς ντόπιους και ξένους επισκέπτες.


Ημερολόγιο εκδηλώσεων:
Ημέρα των Φώτων ( 6 Ιανουαρίου ):
"Κυριαλέσα". 'Εθιμο όλων των οικισμών που διατηρείται στο Ελατο- χώρι. Ομάδες νέων του χωριού παίρνουν μετά από "δημοπρασία" τις εικόνες της εκκλησίας του χωριού. Στη συνέχεια ψάλλοντας "Κύριε ελέησον" περνούν από όλες τις πηγές και τα νερά του χωριού και τηςευρύτερης περιοχής καταλήγοντας πάλι στην εκκλησία.

Υπαπαντή (2 Φεβρουαρίου):
Εορτασμός της Εκκλησίας της Ρητίνης. Μετά την πανηγυρική Θεία λειτουργία ακολουθούν παραδοσιακοί χοροί και τραγούδια στο προαύλιο της εκκλησίας από τους γεροντότερους του χωριού και χορευτικά τμήματα του ΚΑΠΗ και του Πολιτιστικού Συλλόγου Ρητίνης.

Καθαρά Δευτέρα:
Στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Παλιό Ελατοχώρι μετά τη Θεία λειτουργία ο Λαογραφικός Σύλλογος Ελατοχωρίου διοργανώνει λαϊκό γλέντι με παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια, αναβίωση τοπικών εθίμων, προσφορά φασολάδας και νηστίσιμων εδεσμάτων.

24 Μαρτίου:
Την παραμονή του εορτασμού του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου ομάδες νέων αφού συγκεντρώσουν σε μεγάλες βέργες "τα κυπριά κι τσ' γκτούνις" (κουδούνια από τα κοπάδια των γιδοπρο- βάτων) γυρίζουν όλο το χωριό. Σε κάθε σπίτι γυρίζουν γύρω από αυτό και χτυπώντας τα κουδούνια που κάνουν εκκωφαντικό θόρυβο φωνάζουν δυνατά:( "φύγετε φίδια, φύγετε σαύρες, έρχεται ο Ευαγγελισμός με το σπαθί στο χέρι)

Eoρτή Αγίου Γεωργίου:
Στο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Ρητίνης συγκεντρώνονται προσκυνητές από όλα τα γύρο χωριά. Μετά τη Θεία λειτουργία στην εκκλησία του Μοναστηριού ακολουθεί λαϊκό γλέντι στην αυλή με τραγούδια της ημέρας, όπως το "Μπρος στ' Αι Γιώργη την αυλή ..."

Τρίτη μέρα Πάσχα:
"Διπλωτός χορός -Κάψιμο της ρόκας". 'Εθιμο όλων των οικισμών της ορεινής Πιερίας. Γυναίκες χορεύουν το διπλωτό χορό (δύο σειρές ενωμένε ς με τα χέρια χιαστί) τραγουδώντας τραγούδια της γιορτής.Η μεγαλύτερη προπορεύεται με τη ρόκα, γνέθοντας το μαλλί. Σε κάποια στιγμή η ρόκα παίρνει φωτιά και ακολουθεί διάλυση του χορού και κυνηγητό του συγκεντρωμένου πλήθους με την αναμένη ρόκα. Το έθιμο έχει τις ρίζες του στην τουρκοκρατία και σε τέχνασμα, όπως λέγεται, των γυναικών για να σώσουν παλικάρια που είχαν αιχμαλωτίσει οι τούρκοι.

Αγίου Κωνσταντίνου & Ελένης (21 Μαιου):
Τοπικό πανηγύρι στους οικισμούς Ελατοχωρίου και Βρίας.

Αγίου Πνεύματος:
Τριήμερο τοπικό πανηγύρι στη Ρητίνη.

Αντάμωμα Ελατοχωριτών:
Στο τελος του lουλίου οι Σύλλογοι του Ελατοχωρίου διοργανώνουν το Αντάμωμα των απανταχού Ελατοχωριτών. Στις διήμερες εκδηλώσεις παρουσιάζονται "τοπικά χορευτικά τμήματα σε παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια, θεατρικά δρώμενα με αναπαραστάσεις εθίμων και δραστηριοτήτων και λαϊκό γλέντι για όλους τους συμμετέχοντες.

"ΚΡΙΤΣΜΑΣ":
Ο Δήμος Πιερίων αναβιώνει το έθιμο της ευρύτερης περιοχής της ορεινής Πιερίας και ιδιαίτερα των οικισμών του Δήμου, με την επωνυμία "κριτσμάς ".

Όταν προς το τέλος του Σεπτέμβρη οι καπνοπαραγωγοί, που αποτελούσαν το 90% των απασχολούμενων με τη γεωργία κατοίκων των ορεινών οικισμών των Πιερίων, τελείωναν την συλλογή του καπνού, εγκατέλειπαν τις αγροτικές καλύβες και επέστρεφαν στο σπίτι, στο χωριό, για το καλό της ετήσιας σοδιάς, έστηναν σπιτικό γλέντι που ονομαζόταν "κριτσμάς". Τελείωμα δηλαδή της συλλογής του καπνού κι επιστροφή στο σπίτι. Στο γλέντι κυρίαρχο φαγητό ήταν η (πίτα που έφτιαχνε η νοικοκυρά με γέμιση τα διαθέσιμα υλικά, κολοκύθα, χόρτα, γάλα,
τυρί κλπ.

Σήμερα στους οικισμούς του Δήμου εξακολουθούν οι κάτοικοι να είναι αγρότες- καπνοπαραγωγοί. Η εξέλιξη και η αυτοματοποίηση των γεωργικών μηχανημάτων έχει προσφέρει πολλές ευκολίες και ανέσεις σε όλη την διαδικασία της καπνοκαλλιέργειας. Δεν παύει όμως να είναι μια επίπονη απασχόληση που κρατά τον καπνοκαλλιεργητή όλη μέρα στο χωράφι χωρίς περιθώρια ξεκούρασης. Ο Δήμος Πιερίων σε συνεργασία με τους τοπικούς πολιτιστικούς συλλόγους δίνουν την ευκαιρία σ' όλους τους δημότες να γιορτάσουν το τελείωμα της συλλογής του καπνού, μια συνεύρεση όλων, μια ανάσα κεφιού και γλεντιού, στις εκδηλώσεις "ΚΡΙΤΣΜΑΣ"


ΟΙ ΑΝΑΨΥΧΗΣ - ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Τα Πιέρια έχουν τη δική τους κορυφογραμμή που εκτείνεται από τα νοτιοδυτικά προς τα βορειοανατολικά με ψηλότερη κορυφή το Φλάμπουρο (2194 μ.) Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των Πιερίων, αν και είναι για τα ελληνικά δεδομένα από τα ψηλά βουνά, είναι η ηπιότητα και η ήμερη όψη τους που ηρεμεί το βλέμμα. Η ποικιλία των κοιλάδων και των οροπεδίων με χαράδρες και διάσελα διαφοροποιούν το βουνό και η ποικιλομορφία της βλάστησης το κάνει να ξεχωρίζει σε ομορφιά. Προσφέρει στον επισκέπτη χιονοδρομία, δυνατότητες ορεινής αναψυχής και γνωριμία με σπάνια χλωρίδα σε διαδρομές μοναδικής ομορφιάς και θέας.


Χιονοδρομικό Κέντρο:
Σε απόσταση 8 χλμ. από το Ελατοχώρι βρίσκεται το Χιονοδρομικό Κέντρο Ελατοχωρίου. Αν και τα έργα υποδομής του δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί, είναι ένας πόλος έλξης εκατοντάδων επισκεπτών την χειμερινή περίοδο. Ο χώρος υποδοχής βρίσκεται σε υψόμετρο 1400μ. Διαθέτει διθέσιο αναβατήρα μήκους 1200 περίπου μέτρων και μία χιονοδρομική πίστα 1500 μ. περίπου. Υπάρχει αίθουσα υποδοχής με δυνατότητα προσφοράς καφέ, αναψυκτικών και πρόχειρου φαγητού, καθώς και κατάστημα ενοικίασης εξοπλισμού για σκι. Η πρόσβαση στο χιονοδρομικό Κέντρο γίνεται από το Ελατοχώρι με ασφαλτοστρωμένο δρόμο 8 χλμ. που φτάνει μέχρι την αφετηρία του αναβατήρα.


Μονοπάτι Ε4:
Κατά μήκος της κορυφογραμμής των Πιερίων περνά το Ευρωπαϊκό Ορειβατικό Μονοπάτι Ε 4 ενώ το σύνολο των κορυφών και ένα μεγάλο μέρος του δασικού συμπλέγματος Ρητίνης- Βρίας έχει προταθεί για ένταξη στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Οικοτόπων "ΦΥΣΗ -2000".


Καταφύγιο Σαρακατσάνας:
Στα Πιέρια, σε απόσταση 17 χλμ. από τη Ρητίνη, στη θέση "Σαρακατσάνα", υπάρχει το ορειβατικό καταφύγιο του Σ.Ε.Ο Κατερίνης. Το καταφύγιο διαθέτει 60 κρεβάτια, κουζίνα, αίθουσα εστιατορίου και ξεκούρασης. Είναι ανοιχτό κάθε μέρα και δέχεται επισκέπτες και ορειβάτες από το Μάρτιο μέχρι το Νοέμβριο ενώ τους υπόλοιπους μήνες (Δεκέμβριος -Φεβρουάριος) λειτουργεί, όταν επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες την ανάβαση ή κατόπιν συνεννόησης. Η διαδρομή από τη Ρητίνη μέχρι το καταφύγιο, διάρκειας σαράντα πέντε λεπτών (45') της ώρας περίπου, είναι ένα συνεχές μπαλκόνι με θέα στον Όλυμπο, την Πιερία και το Θερμαϊκό.

Ο δρόμος είναι δασικός χαλικοστρωμένος, σχετικά καλοδιατηρημένος, όπου μπορεί να κινηθεί οποιοδήποτε όχημα. Από το καταφύγιο ξεκινούν ορειβατικές διαδρομές προς τις κορυφές των Πιερίων. Μια από αυτές φτάνει
μέχρι τη θέση "κούρασμα", όπου αγναντεύει κανείς από ψηλά όλη την πλευρά των Πιερίων της Κοζάνης και τη λίμνη του Αλιάκμονα.


Άλλες διαδρομές:
Στο δάσος Ρητίνης Βρίας, υπάρχει εκτεταμένο και σχετικά καλοδιατηρημένο δασικό οδικό δίκτυο και τρεις ορεινές διαδρομές, με επαρκή σήμανση, οι οποίες είναι επίσης καταγραμμένες και χαρτογραφημένες.

Με αυτοκίνητο, και κατά προτίμηση Τζιπ ή άλλο αντίστοιχο μεταφορικό μέσο, μπορεί κανείς ξεκινώντας από την Βρία να ακολουθήσει τον κεντρικό δασικό οδικό άξονα, να περάσει από τον οικισμό της παλιάς Βρίας, το αρχαίο λατομείο, να απολαύσει τη θέα από το "Μάρμαρο" πίνοντας κρυστάλλινο νερό από την πηγή του "Κούτλου", να προχωρήσει μέχρι εσωτερικό διάσελο της Μεσιάς και να επιλέξει την διαδρομή μέχρι τη Σαρακατσάνα και το ορειβατικό καταφύγιο ή να κατέβει μέσα από τον καστανώνα στη Ρητίνη. Σ' αυτή τη διαδρομή μπορεί επίσης εναλλακτικά να κινηθεί από το Μάρμαρο και να ανέβει μέχρι τη πηγή "Μοναχό Νερό" και πιο ψηλά στο " Χτένι" .Επίσης πριν τη "Μεσιά" να ακολουθήσει το δρόμο που φτάνει μέχρι το αλπικό τοπίο της "Αβδέλλας".

Στη διαδρομή για το Χιονοδρομικό Κέντρο (8 χλμ. από το Ελατοχώρι ) δεξιά και αριστερά του δρόμου ξεκινούν δασόδρομοι που οδηγούν με σχετικά κοντινές διαδρομές σε τοπία ιδιαίτερου κάλλους και με καταπληκτική θέα προς τα Πιέρια και την Κατερίνη.


ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οι ορειβατικές διαδρομές με καλή σήμανση είναι τρεις. Δίνουν την ευκαιρία για άμεση επαφή με την φύση και επιτρέπουν στον ορειβάτη να αισθανθεί την σιγή του βουνού που κρύβει χίλιους ήχους.

1. Διαδρομή Παλιοπαναγιά -Σαρακατσάνα:
Είναι η μεγαλύτερη διαδρομή, διάρκειας 4 ωρών, σχετικά ομαλή, χωρίς μεγάλες κλίσεις. Ξεκινά από το Δημοτικό Κέντρο Αναψυχής την "Παλιοπαναγιά" που βρίσκεται πάνω στο οδικό άξονα σύνδεσης Ρητίνης- Ελατοχωρίου. Στη διαδρομή η ευχάριστη εναλλαγή των δασικών ειδών συνδυάζεται με την μοναδική θέα
προς τις κορυφές και τον κάμπο της Πιερίας, τους ήχους από τα πολλά νερά που κελαρύζουν
κατεβαίνοντας πότε με δύναμη και πότε ήρεμα τις καταπράσινες πλαγιές και τα διάσελα του βουνού.

2. Διαδρομή Ρητίνη -Σαρακατσάνα:
Είναι η παλιά διαδρομή, διάρκειας 3 ωρών, που ακολουθούσαν οι κάτοικοι της Ρητίνης για να ανέβουν στη Σαρακατσάνα και τα άλλα θερινά βοσκοτόπια ψηλά στα Πιέρια. Το μονοπάτι ξεκινά μέσα από το φαράγγι στην περιοχή "Πιστιριές", μια περιοχή από τις λίγες που υπάρχουν στα Πιέρια με απότομες κλίσεις και ένα τοπίο που το χαρακτηρίζει άγρια ομορφιά. Στη συνέχεια ακολουθεί σχεδόν τον αυχένα του ορεινού όγκου προσφέροντας μοναδική θέα από όλες τις πλευρές. Στη διαδρομή υπάρχουν δεξιά και αριστερά πολλά καρποφόρα δένδρα, κυρίως σε διάσελα και ξέφωτα, υπολείμματα και μάρτυρες πως κάπου εκεί υπήρχε μια στάνη, ένας στάλος, κάποτε, όχι πολύ πίσω στο χρόνο. Οι κάτοικοι των ορεινών οικισμών -σε αντίθεση με σήμερα -περνούσαν τον περισσότερο χρόνο μέσα στο δάσος, ζούσαν αρμονικά μ' αυτό.

3. Διαδρομή Παλιά Βρία -Αρχαίο Λατομείο:
Ξεκινά από τον εγκαταλειμμένο οικισμό της παλιάς Βρίας, όπου φτάνει κανείς από τη Βρία με
ασφαλτοστρωμένο δρόμο 5 χλμ. Η διαδρομή, διάρκειας 2 ωρών περίπου, περνά κυρίως από δάσος δρυός. Κοντά στο αρχαίο λατομείο αρχίζει δάσος οξιάς. Ιδανική εποχή για αυτή τη διαδρομή είναι νωρίς την άνοιξη. Τότε τα ξέφωτα είναι καλυμμένα από τον αυτοφυή κρόκο με τα κίτρινα και μοβ άνθη και εκατοντάδες άλλα αγριολούλουδα. Στο αρχαίο λατομείο μαρμάρου, είναι εμφανείς οι τομές από την κοπή μαρμάρου, μεγάλα τετράγωνα κομμάτια μαρμάρου και διάσπαρτες στο χώρο ημικατεργασμένες κολώνες. Με ολιγόλεπτη ανάβαση μετά το αρχαίο λατομείο μπορεί να φτάσει κανείς στη θέση "Μάρμαρο" όπου υπάρχει άφθονο πόσιμο νερό (πηγή "Κούτλος") και κιόσκι για ξεκούραση.

  Εναλλακτικά στο αρχαίο λατομείο μπορεί κανείς να φτάσει αν συνεχίσει το δρόμο (δασικός χωματόδρομος σε καλή κατάσταση) από την παλιά Βρία μέχρι το σημείο που υπάρχει χώρος στάθμευσης και ξεκινά μονοπάτι 1500 μ. περίπου μέχρι το αρχαίο λατομείο. Το μονοπάτι αυτό είναι ήπιο με ομαλές κλίσεις και καλοδιατηρημένο. Περνά μέσα από δάσος οξιάς με παχύ ίσκιο και δύο ρυάκια με δροσερό και κατακάθαρο νερό. Στη μέση περίπου της διαδρομής υπάρχει θέση θέας, όπου η ματιά του επισκέπτη αγκαλιάζει όλη την Πιερία φτάνει απέναντι στη Χαλκιδική και χάνεται στο Αιγαίο Πέλαγος.



ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΕΙΤΕ
Άλλα σημεία και τόποι φυσικού, ιστορικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος που μπορουν να αποτελέσουν πόλους έλξης επισκεπτών στο χώρο του Δήμου είναι:

Το μοναστήρι του Αγ. Γεωργίου:
Βρίσκεται κοντά στον οικισμό της Ρητίνης. Είναι μεταβυζαντινό μνημείο με εξαίρετες τοιχογραφίες του 14ου και 16ου αιώνα μ. Χ. από τις παλαιότερες στην Πιερία και χαρακτηριστικά δείγματα της μεταβυζαντινής αγιογραφίας στο χώρο της Μακεδονίας. Ο περιβάλλον χώρος του μοναστηριού είναι εξαιρετικός, ένα μπαλκόνι γεωλογικής ποικιλομορφίας και βλάστησης. Το καλοκαίρι λειτουργεί με ευθύνη της Ι. Μητρόπολης Κίτρους, Κατερίνης & Πλαταμώνα παιδική κατασκήνωση.

Ο οικισμός της παλιάς Βρίας:
( 5 χλμ. από τη Βρία) όπου υπάρχει άφθονο πόσιμο νερό, χώρος αναψυχής, ξεκούρασης , φαγητού στην ύπαιθρο. Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου είναι από τις παλαιότερες στην περιοχή του Δήμου αφού έχει γίνει προ του 1800. Υπάρχουν ακόμη διάσπαρτες στο χώρο εγκαταλειμμένες μικρές διώροφες πέτρινες κατοικίες χαρακτηριστικά δείγματα της αρχιτεκτονικής της περιοχής.

Το εξωκλήσι της Παλιοπαναγιάς:
Το εξωκλήσι της Παλιοπαναγιάς δίπλα στον οδικό άξονα σύνδεσης της Ρητίνης με το Ελατοχώρι. Είναι γνωστός χώρος αναψυχής που συγκεντρώνει ημερήσιους επισκέπτες από τα γύρω χωριά και την Κατερίνη κυρίως τα Σαββατοκύριακα. 'Εχει διαμορφωθεί ο χώρος από τη Δ/νση Δασών Πιερίας και το Δήμο με βρύση, υπαίθριες πέτρινες ψησταριές, κάδους απορριμμάτων κλπ. Επίσης λειτουργεί όλο το χρόνο Δημοτικό Αναψυκτήριο -Καφέ Ψησταριά.

Μπάρα:
Βρίσκεται στο μέσον περίπου της διαδρομής Ελατοχωρίου -Χιονοδρομικού Κέντρου. Ο χώρος ανήκει στο Δασικό Συνεταιρισμό Ελατοχωρίου όπως και όλο το δάσος του οικισμού. Με φροντίδα του Συλλόγου Ελατοχωριτών Κατερίνης,έχουν τοποθετηθεί υπαίθριες ψησταριές, πάγκοι και τραπέζια, υπάρχει παροχή νερού και δίνει τη δυνατότητα για ημερήσια διαμονή.

Ναός Αγίου Νικολάου:
Ναός Αγίου Νικολάου στο παλιό Ελατοχώρι. Κτίστηκε το 1777 και επισκευάστηκε το 1906. Είναι μαζί με τον Αγ. Νικόλαο της παλιάς Βρίας, από τα ωραιότερα δείγματα ναοδομίας της εποχής του. Στο εσωτερικό του ναού διατηρείται εξαιρετικής τέχνης ξυλόγλυπτο τέμπλο και αγιογραφίες.

Ναός Αγίου Γεωργίου στη Ρητίνη:
Για τον μικρό αυτό ναό δεν υπάρχουν επιγραφές ή άλλα στοιχεία που να αποκαλύπτουν την χρονολογία ίδρυσής του. Ο τρόπος κατασκευής του δείχνει ότι είναι της ίδιας περιόδου με τους ναούς Αγ. Νικολάου Παλ. Ελατοχωρίου και Βρίας.

Με αυτοκίνητο:
Με αυτοκίνητο μπορεί κανείς να φτάσει από πολλές ασφαλείς και ευχάριστες διαδρομές στο Δήμο Πιερίων.


ΑΓΝΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ

Στους οικισμούς του Δήμοu οι επισκέπτες μπορούν να βρουν γνήσια, αγνά, παραδοσιακά αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα.Γλυκά κουταλιού, μαρμελάδες,τσίπουρο, φαρμακευτικά και αρωματικά φυτά από τα Πιέρια, καρπούς όπως καρύδια και κάστανα χωρίς λιπάσματα και φυτοφάρμακα.

Πηγή: Δήμος Πιερίων